Wisselexpositie in het JBZ: ‘in de schaduw van de maan’ van Mariëlle Lapidaire

Tussen 4 april en 28 juni 2021 was op de boulevard van het JBZ de wisselexpositie ‘in de schaduw van de maan’ van embedded kunstenaar Mariëlle Lapidaire te zien. De expositie omvat onder andere een kroonluchter gemaakt van vaccinflesjes en 30 portretten van JBZ medewerkers met bijzondere mondkapjes.

Over de expositie

Het afgelopen jaar heeft Mariëlle Lapidaire als embedded kunstenaar veel tijd in het JBZ doorgebracht. Daarbij heeft zij mensen gesproken, dingen gezien en gehoord, foto's gemaakt en ideeën opgedaan. Al deze bevindingen komen in 4 verschillende projecten samen tot de expositie 'In de schaduw van de maan', met daarbij de coronaperiode als rode draad.

'Naar de weelde van gewoon'

Het idee van deze kroonluchter komt van Mariëlle zelf: “een zucht van opluchting en goede hoop zong zich een weg door het ziekenhuis toen de eerste vaccins werden toegediend in het JBZ. Op weg naar de weelde van het gewone leven. Vanuit die gedachte ontstond het beeld van een kroonluchter met de lege vaccinflesjes. Hoe meer vaccins er geprikt zijn, hoe rijker deze kroonluchter wordt. Als een coronaluchter, waarin het licht vrij kan spelen, spiegelen en reflecteren in de lege vaccinflesjes”.

De lamp hangt boven de trap als je vanaf de boulevard naar de personeelsuitgang loopt. Naarmate meer mensen gevaccineerd worden, groeit hij: “Er gloort licht. Als bemoedigend uitzicht op weg naar huis”.

'Wat kunnen we doen?' 

Mondkapjes gemaakt van chipszakjes, paashaasfolie of een tosti-ijzer, met daarbij een persoonlijk verhaal van de ziekenhuismedewerker die het mondkapje draagt. De Bossche kunstenares Mariëlle Lapidaire maakte de portretten voor de expositie ‘In de schaduw van de maan’, die op 3 maart jl. live is gegaan vanuit het Jeroen Bosch Ziekenhuis. De datum is niet toevallig: exact één jaar eerder werd de eerste coronapatiënt in het Bossche ziekenhuis opgenomen.

De expositie bestaat uit 30 fotoportretten met persoonlijke verhalen. Van verpleegkundige tot logistiek medewerker, van arts tot raad van bestuur, ze lieten zich op hun werkplek portretteren met een bijzonder mondkapje. De kapjes zijn gemaakt van cadeaus die in het voorjaar 2020 het ziekenhuis binnenstroomden om het ziekenhuispersoneel een hart onder de riem te steken. Voor de foto’s werkte de kunstenares samen met haar dochter, social designer Fides Lapidaire (25). Fides benadrukt het belang om de jongere generatie deze pakkende beeldverhalen te tonen: ‘Kunst raakt een andere snaar dan nieuwsberichten in het journaal.’

Kijk hier voor een selectie van deze portretten en bijbehorende verhalen. 

Ander soort waarneming

Na de eerste coronagolf gaf het ziekenhuis kunstenares Mariëlle Lapidaire toestemming om zich een beeld te vormen van de impact van de pandemie. Een belangrijk vraag was: wat doet corona met de medewerkers? ‘Ik denk dat het van vitaal belang is om deze tijd op te tekenen. Als kunstenaar neem ik op een andere manier waar, anders dan bijvoorbeeld journalisten of historici. Ik wil iets grijpen waar mensen doorgaans geen oog voor hebben, maar wat ze wel meemaken en verder in zich meedragen. Details die - als het stof van deze roerige tijd is neergedaald - niet bedolven mogen raken, omdat ze later veelbetekenend of helend kunnen zijn’, betoogt Lapidaire.

'in een ogenblik'

De kunstenares maakt snapshots van elke zichtbare verandering in het ziekenhuis die met de pandemie te maken heeft. Ze ziet het als stukjes van het ‘gezamenlijke geheugen’ die ze later nog wil gebruiken.

'Grindzinnen' 

Ook legt Marielle Lapidaire 'grindzinnen' op de daken van het JBZ. Ze zijn vanaf hoger gelegen verdiepingen van het ziekenhuis te lezen. De zinnen van witte kiezelsteentjes komen uit de verhalen van ziekenhuismedewerkers. De titel van de expositie ligt er ook tussen. ‘In de schaduw van de maan’ verwijst naar de corona. De kroon die ontstaat als tijdens een zonsverduistering de zon volledig in de schaduw van de maan komt te liggen.

Kijk hier voor meer informatie en de betekenissen van de verschillende grindzinnen. 

Digitale expositie

In deze bijzondere tijd is gekozen voor een digitale expositie. Op de website van het ziekenhuis en via social media, kunnen mensen een selectie van de fotoportretten bekijken. Tot 28 juni is het werk van Marielle Lapidaire ook in de openbare expositiegang van het JBZ te zien.

Elders op onze website vind je meer informatie over embedded kunstenaar Mariëlle Lapidaire en o.a. foto's en verhalen van de projedten 'wat kunnen we doen' en grindzinnen. 

Hèt online platform voor cultuur in Noord-Brabant - Mest - heeft op 8 juni een artikel over de bijzondere foto-expo 'wat kunnen we doen?' gepubliceerd. Klik hier om het artikel te bekijken.