Patiënten krijgen contrastmiddel toegediend om organen en bloedvaten beter zichtbaar te maken. “Deze vloeistof met jodium verlaat het lichaam binnen 24 uur via de urine,” legt Bart Ketelaars, coördinerend laborant CT, uit. “Het probleem is dat deze stoffen via het riool in het milieu terechtkomen, en waterzuiveringsinstallaties kunnen ze er niet uit filteren.” Jaarlijks belandt hierdoor naar schatting 30 ton contrastmiddel in het Nederlandse oppervlaktewater, zoals rivieren, meren en kanalen, en uiteindelijk in het grondwater.
Beter voorkomen dan genezen
Dit leidt niet alleen tot ophoping van contrastmiddelen in het milieu, maar ook tot kleine hoeveelheden contrastvloeistof in ons drinkwater. In Noord-Brabant wordt drinkwater gemaakt van grondwater. Hoewel we nog niet alle effecten van contrastmiddelen in het water weten, weten we wél dat ze in combinatie met andere stoffen schadelijk kunnen zijn voor mens en milieu. Het is daarom belangrijk om te voorkomen dat deze stoffen in het milieu en drinkwater terechtkomen.
Plaszakken
Een eenvoudige oplossing zijn plaszakken. “Vanaf deze week vragen we patiënten om na het onderzoek de eerste vier keer in een speciale plaszak te plassen, in plaats van in de toiletpot,” vertelt Vivian Dijkmeijer, laborant beeldvormende technieken en lid van het Green Team. De plaszak bevat korrels die urine omzetten in een gel, waardoor het geen kliederboel wordt. Na gebruik kan de zak gewoon bij het restafval. Met de plaszakken pakken we het probleem bij de bron aan. Wat er niet in gaat, hoeft er ook niet uit.”
Proef
De proef duurt ongeveer een half jaar en wordt georganiseerd door de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen vanuit een landelijke subsidie door VWS. Patiënten worden gevraagd om een korte online vragenlijst in te vullen over hun ervaring met de plaszakken. Als het goed gaat, bekijken we of we de plaszakken permanent kunnen inzetten in JBZ.
