Van der Sanden ziet het ketaminegebruik in Nederland alleen maar toenemen. Hij vertelt: ‘Ketamine wordt vaak als relatief veilige drug gezien. Er belanden minder patiënten met een ketamine overdosis op de Spoedeisende Hulp dan patiënten met bijvoorbeeld een overdosis cocaïne. Maar door ketaminegebruik ontstaan er forse urologische klachten. Waardoor ketamine een hele gevaarlijke verslaving is.”
Het is voor ketaminegebruikers met urologische klachten lastig om medische hulp te krijgen. Van der Sanden ontdekte dat er weinig bekend is over de benodigde behandeling en veel mensen worden niet doorverwezen naar de juiste zorginstelling. “Huisartsen stuurden mensen met klachten vaak terug naar huis. Patiënten kregen het advies om eerst te stoppen met ketamine en daarna terug te komen. Voor verslaafden die dagelijks ketamine gebruiken, is dit erg lastig. Hierdoor worden klachten alleen maar erger en neemt de lichamelijke schade toe.”
Eerste Ketaminepoli van Nederland in het Jeroen Bosch Ziekenhuis
Van der Sanden start begin 2022 met de eerste Ketaminepoli van Nederland in het Jeroen Bosch Ziekenhuis. “Met de juiste hulp kunnen patiënten, vaak zijn ze rond de 20 jaar, nog een heel leven opbouwen.”, zegt Van der Sanden. Inmiddels ziet hij ongeveer honderdtwintig patiënten uit het hele land. Veel ervaren dezelfde klachten: “Ze hebben constante pijn in de onderbuik, moeten vaak plassen en hebben pijn bij plassen. Vergelijk het met een blaasontsteking, maar dan honderd keer erger. Het slijmvlies in de blaas is gevoelig voor ketamine. Ditzelfde slijmvlies zit ook in de urineleiders en aan de binnenkant van de nieren. Ketaminegebruik kan zelfs leiden tot nierfunctieverlies. Daarnaast kunnen jongens de rest van hun leven last hebben van erectieproblemen.”
De uitdaging van afkicken
De grote uitdaging in de behandeling is het doorbreken van de vicieuze cirkel van ketaminegebruik. Van der Sanden legt uit: ‘Patiënten hebben enorm veel pijn en proberen dit te onderdrukken met ketamine. Ze geven aan dat ketamine het enige is wat helpt. Hierdoor is afkicken enorm moeilijk. Bovendien heb je steeds meer ketamine nodig om de pijn te onderdrukken en neemt de kans op blaasschade en nierfunctieverlies daardoor toe.’
Gelukkig ziet Van der Sanden een grote groep patiënten succesvol afkicken. Na de behandeling ervaren ze een stuk minder klachten. Patiënten zijn tot op zekere hoogte zelfs klachtenvrij. Van der Sanden: “Soms is naast afkicken een kleine operatie voldoende. Zoals het laseren van zweertjes in de blaas om pijn te verminderen of het geven van botoxinjecties in de blaas om de drang om te plassen te verminderen. In extreme gevallen moet de blaas verwijderd worden en brengen we een stoma aan.” Deze is pas echt effectief als iemand definitief stopt met het gebruiken van ketamine.
Preventie en samenwerking
Uiteindelijk hoopt Van der Sanden dat bewustwording zal leiden tot een afname van ketamineverslaving. Er moet meer nadruk komen te liggen op de gevaren van ketaminegebruik. Het JBZ blijft werken aan samenwerking met zorginstellingen om een veelzijdige aanpak te bieden.
