• Voordat de behandeling met adalimumab start, controleren we of u in het verleden in contact bent geweest met tuberculose (TBC). Meestal is dit al gecontroleerd tijdens de eerdere onderzoeken naar uw ziekte. Als u eerder TBC heeft gehad, kan de ziekte weer opvlammen tijdens de behandeling met medicijnen als adalimumab. Uw arts kan u medicijnen geven tegen TBC om dit te voorkomen.
• Het kan ook zijn dat de arts laat onderzoeken of hepatitis B heeft. Hepatitis B is een virale infectie van de lever. Net als TBC kan het hepatitis virus door de behandeling opnieuw geactiveerd worden
• Voordat u zich een nieuwe injectie geeft of laat geven, is het belangrijk om te kijken of er iets is veranderd in uw situatie. Let op klachten die u eerder niet had. Als u een gewone verkoudheid heeft zonder koorts, kunt u adalimumab gewoon blijven gebruiken.

Beantwoord de volgende vragen met ja of nee:

1. Heeft u bijwerkingen gehad na uw vorige injectie?
2. Bent u kortademig?
3. Heeft u gezwollen enkels?
4. Heeft u koorts (meer dan 38,5 graden)?
5. Gebruikt u antibiotica anders dan de medicijnen die u altijd al gebruikt?
6. Heeft u diarree?
7. Heeft u nieuwe of erger wordende benauwdheidklachten of moet u vaker hoesten?
8. Heeft u pijn bij het plassen?
9. Heeft een huidinfectie zoals een steenpuist of wond?
10. Zijn er eventueel geplande operaties of grote tandheelkundige ingrepen?
11. Heeft u een zwangerschapswens? (dit geldt ook voor mannen)
12. Bent u van plan op reis te gaan naar een gebied waar nog veel inheemse ziekten voorkomen? (zgn. risicogebieden)

Kunt u een of meer van bovenstaande vragen met ja beantwoorden spuit de adalimumab dan nog niet, maar bel dan naar de polikliniek Longgeneeskunde voor advies. Het telefoonnummer is: (073) 553 24 63.

Bij sarcoïdose maakt het lichaam teveel TNF (Tumor Necrosis Factor) aan. Door ophoping van ontstekingscellen (granulomen) ontstaat er een afweerreactie tegen het eigen lichaam. Dit kan op verschillende plaatsten in uw lichaam gebeuren. Adalimumab is een medicijn dat het ontstekingseiwit TNF remt. Daardoor wordt deze afweerreactie onderdrukt.

De merknamen van adalimumab zijn Amgevita®, Hulio®, Humera®, Hyrimoz®, Idacia®, Imraldi® en Yuflyma®.

Adalimumab gebruikt u via een injectie onder de huid. Uw behandelend arts bepaalt de juiste dosering.

U krijgt uitleg hoe u dit het beste zelf kunt doen bij de polikliniek longgeneeskunde en bij de apotheek. Als u het vervelend vindt om u zelf een injectie te geven, vraag dan of een familielid of een andere bekende dit wil doen. Uw naaste krijgt dan samen met u de uitleg en instructie.

Adalimumab bewaart u in de koelkast bij een temperatuur tussen de 2 en 8 graden Celsius.

Haal de injectiespuit 30 minuten voor de toediening uit de koelkast om op kamertemperatuur te laten komen. Als u op reis gaat, neem dan adalimumab gekoeld in een koeltasje mee in uw handbagage.

Het medicijn werkt niet direct. Het kan 6 tot 12 weken duren voordat u het effect ervan merkt. Soms duurt het langer en bij sommige mensen werkt het medicijn helaas niet of onvoldoende.

Is uw ziekte rustig? Dan kan uw longarts besluiten om de dosering te verlagen of als het kan te stoppen.

In de bijsluiter van het medicijn vindt u een uitgebreid overzicht van alle bijwerkingen. Hieronder staan de belangrijkste bijwerkingen die kunnen voorkomen.

• Klachten van de huid op de plaats van de injectie, zoals roodheid, zwelling, jeuk, blauwe plekken of pijn. Dit is meestal mild en de klachten worden minder na een tijdje.
• Infecties. U kunt gemakkelijker een infectie krijgen en soms verlopen infecties ook heftiger. Dit komt doordat adalimumab de werking van specifieke cellen in uw afweersysteem remt. Als u een infectie met koorts heeft mag u meestal (tijdelijk) geen adalimumab gebruiken. Koorts en koude rillingen zijn een teken van infectie. Bel dan altijd naar de polikliniek Longgeneeskunde.
• Allergische reacties: als u gevoelig bent voor adalimumab kunt u een allergische reactie krijgen. Denk aan koorts, huidafwijkingen of benauwdheid. Bel dan naat de polikliniek Longgeneeskunde en in het weekend naar de huisartsenpost.
• U heeft een licht verhoogde kans op huidkanker die meestal goed te behandelen is.

Heeft u 1 of meer van bovengenoemde bijwerkingen en gaan deze niet over? Neem dan contact op met de verpleegkundig specialist of longarts. Het is belangrijk dat u direct belt bij:

• koorts hoger dan 38,5° C;
• infecties;
• bloedneuzen;
• als er spontaan blauwe plekken ontstaan;
• als u een gelige huidskleur krijgt.

Bloedafname

2 en 6 weken na de start van adalimumab laat u bloed prikken. De uitslag krijgt u via een e-consult. Daarvoor logt u in bij mijnJBZ met uw DigiD.

Controle

Om de 3 maanden Heeft u een controleafspraak bij de longarts op de polikliniek Longgeneeskunde.

Uw arts kan adalimumab soms tegelijk met andere medicijnen voor sarcoïdose geven. Voor zover bekend is, kan adalimumab veilig worden gebruikt naast andere medicijnen. Overleg met uw arts als uw medicijn gebruik verandert.

Wees voorzichtig met alcohol. Alcohol verhoogt de kans op stoornissen van de leverfunctie. Gebruik niet meer dan 1 alcoholconsumptie per dag.

Er is een kleine kans dat adalimumab effect heeft op de rijvaardigheid. Als u door adalimumab duizelig wordt of u gaat er minder goed door zien, dan mag u geen auto, fiets, scootmobiel of andere machine besturen.

Als u adalimumab gebruikt, heeft u mogelijk een verhoogd risico op infecties na een operatie. Overleg met uw behandelend arts of het nodig is de adalimumab voor een korte tijd te stoppen. Vertel uw (tand) arts dat u adalimumab gebruikt. Die kan dan zo nodig maatregelen nemen.

Vermijd zonlicht en UV-straling op uw huid als u adalimumab gebruikt. Draag daarom beschermende kleding en/of smeer u in met een zonnebrandcrème met een hoge beschermingsfactor (factor 30 of hoger). Wij raden u af om onder de zonnebank te gaan. Controleer regelmatig uw huid op veranderingen.

• Omdat u een ernstige vorm van sarcoïdose heeft, raden wij u aan om elk jaar een griepprik te halen bij uw huisarts. En ook de door het RIVM aangeraden COVID vaccinatie. Adalimumab remt uw normale afweerreactie. Daardoor kan de vaccinatie minder goed werken. Overleg met uw arts welke adviezen voor u gelden.
• Heeft u nog een andere vaccinatie nodig? Overleg dan altijd van tevoren met uw behandelend arts, apotheek of huisarts.
• Heeft u plannen om in de toekomst een verre reis te maken waarvoor u gevaccineerd moet worden? Bespreek dit dan met uw arts voordat u start met adalimumab. Bij het geven van een vaccin reageert uw lichaam namelijk met een afweerreactie. Adalimumab remt uw normale afweerreactie. Daardoor kan de vaccinatie minder goed werken.
• Vaccinaties met een verzwakt en levend vaccin mag u tijdens de behandeling met adalimumab niet toegediend krijgen, zoals de bof, mazelen, rode hond (BMR), gele koorts of oraal poliovaccin of BCG.

Neem als u naar het buitenland gaat een actueel overzicht van uw medicijnen mee. Dit medicatie paspoort kunt u bij uw eigen apotheek krijgen.

• Gebruik goede anticonceptie. 
• Heeft u plannen om snel zwanger te worden of bent u onverwacht zwanger? Bespreek dit dan met uw arts
• Overleg met u arts of u tijdens het gebruik van adalimumab veilig borstvoeding kunt geven.

Heeft u vragen over het gebruik van adalimumab, stelt u die dan gerust aan de longarts of verpleegkundig specialist. Ook wanneer u last heeft van bijwerkingen door het medicijn kunt u bij hen terecht. Zij zijn te bereiken via telefoonnummer (073) 553 24 63 of via een e-consult via MijnJBZ.