Om u uit te kunnen leggen wat een totale knieprothese is, moet u eerst weten hoe een normaal kniegewricht eruit ziet (zie afbeelding 1).

• Het bovenste deel van het kniegewricht (de onderkant van het dijbeen) bestaat uit 2 bolvormige koppen. Deze koppen rusten op het onderste deel van het gewricht.
• Het onderste deel van het kniegewricht bestaat uit het vrijwel vlakke horizontale oppervlak van het scheenbeen.

De knieschijf is ingebed in de grote dijbeenspier. De menisci doen dienst als schokbrekers. Samen met de kruis-zijbanden zorgen de menisci ervoor dat de 2 delen van het kniegewricht goed op elkaar blijven zitten.

Een knieprothese bestaat uit 3 delen:

• een metalen deel dat de koppen van het dijbeen vervangt;
• een metalen deel in het scheenbeen dat de vlakke kop van het scheenbeen vervangt;
• een kunststof deel dat op het metalen deel van het scheenbeen bevestigd wordt.

Deze delen worden met een speciale lijm bevestigd aan het dijbeen en het scheenbeen en ze glijden over elkaar heen.

Als er alleen slijtage aan de binnenzijde van het kniegewricht is, kan een halve knieprothese voldoende zijn. De kruisbanden en de rest van de knie moeten wel goed zijn.

Voordelen van een halve knieprothese ten opzichte van een hele knieprothese:

• De voorste kruisband en één van de 2 meniscussen blijft behouden.
• De beweeglijkheid van de knie blijft groter.
• Het herstel na de operatie gaat sneller.

Bij de halve knieprothese worden de versleten uiteinden van het dijbeen en het scheenbeen vervangen door metalen prothesedelen. Deze worden met speciale lijm vast gemaakt. Hiertussen komt een plastic schijfje. Dit schijfje houdt de spanning tussen de prothesedelen in stand houdt en vermindert de wrijving tussen de prothesedelen.

U kunt ook een filmpje bekijken: Waarom een knieprothese operatie?

Voor uw opname heeft u een afspraak met de verpleegkundige van de polikliniek. Deze afspraak kan op de polikliniek zelf zijn of telefonisch. De verpleegkundige bespreekt uw thuissituatie en geeft tips en adviezen om na het ontslag zelfstandig thuis te kunnen zijn.

Als u naar aanleiding van deze afspraak nog vragen heeft, of als u andere vragen heeft rondom uw opname, kunt u de verpleegkundige bellen. Dit kan op werkdagen tussen 09.00 en 15.30 uur, telefoonnummer (073) 553 52 86.

Het is de bedoeling dat u na de operatie weer direct op de been bent. Daarom heeft u voor de opname een afspraak bij de fysiotherapeut in het ziekenhuis. U krijgt een screening en uitleg over de revalidatie na de opname.

Verder gaat u oefenen in het lopen met de elleboogkrukken en het traplopen.Het is de bedoeling dat u de elleboogkrukken die u na de operatie gaat gebruiken, bij deze afspraak meeneemt. De fysiotherapeut kijkt of u goede krukken heeft en stelt ze voor u op maat. U kunt de krukken lenen of kopen bij bijvoorbeeld een thuiszorgwinkel bij u in de buurt.

In het ziekenhuis krijgt u na de operatie begeleiding van een fysiotherapeut. Na uw ontslag uit het ziekenhuis moet u doorgaan met de fysiotherapie. Het is belangrijk dat u hierover al vóór uw opname in het ziekenhuis contact opneemt met een fysiotherapeut bij u in de buurt.

Hulpmiddelen die wij aanraden voor thuis zijn:

• Een toiletverhoger. Uw toilet moet ongeveer 50 centimeter hoog zijn. (Afhankelijk van uw lengte).
• Een stoel met een zitting van ongeveer 50 centimeter hoog (afhankelijk van uw lengte) met rug- en armleuningen.
• Denk aan de hoogte van uw bed. U moet makkelijk in en uit bed kunnen stappen. Eventueel kunt u ook een extra matras op uw bed leggen.
• Een lange schoenlepel.
• Een ‘helping hand’. Dit is een grijpertje waarmee u dingen kunt oprapen zonder te bukken of bijvoorbeeld uw broek kunt optrekken.
• Elastische schoenveters voor in uw schoenen, zodat u er gemakkelijk in en uit kan stappen.

U mag de eerste weken na de operatie geen zwaar werk verrichten. Ga bij uzelf na wie u kan helpen bij de zwaardere huishoudelijke werkzaamheden (bijvoorbeeld boodschappen doen).

Zorgt u nu zelf voor uw maaltijden? U mag na de operatie los staan aan het aanrecht, met het aanrecht als steun. Misschien is er iemand die u kan helpen bij het koken? U kunt ook gebruik maken van een maaltijdservice. Er zijn allerlei aanbieders die tegen betaling gezonde maaltijden aan huis bezorgen. 

Als u weet dat u na uw ziekenhuisopname huishoudelijke hulp nodig heeft, kunt u dit al van tevoren aanvragen. Hiervoor moet u contact opnemen met de afdeling WMO (Wet Maatschappelijke Ondersteuning) van uw eigen gemeente.

U mag zelf uw broek, kousen en schoenen aantrekken, maar het kan zijn dat u daar in het begin nog hulp bij nodig heeft. Maak gebruik van bijvoorbeeld een 'helping hand' bij het aantrekken van uw kousen en van een badborstel met lange steel bij het wassen van uw rug en voeten. 

U moet iemand kunnen waarschuwen wanneer u acuut hulp nodig heeft. Wanneer u alleenstaand bent is bijvoorbeeld een mobiele telefoon die u steeds bij u draagt een oplossing. U kunt ook een (tijdelijk) alarm laten installeren. Meer informatie hierover kunt u krijgen via www.jbz.nl/alarmering.

Infecties in het lichaam kunnen het bloed en later de kunstknie besmetten. Heeft u vlak vóór de opname een infectie waar u voor behandeld wordt? Of heeft u puistjes, vlekken of andere huidafwijkingen? Neem dan contact op met de polikliniek Orthopedie.

Daarnaast is het van belang dat uw gebit in goede conditie is. Loszittende tanden en ontstekingen in de mond hebben invloed op de acceptatie van de kunstknie door het lichaam. Moet u een ingreep aan uw gebit of kaak krijgen, geef dit door aan uw behandelend arts.

Verder krijgt u van de polikliniek Orthopedie desinfecterende wasgel en een neuszalf mee. Lees de instructie voor het gebruik van de wasgel en neuszalf. 

Zeker als u geopereerd bent of moet worden, is het beter niet te roken. De ademhalingswegen van rokers zijn vaak geïrriteerd en daardoor gevoeliger voor ontstekingen. Daarnaast verdringt het koolmonoxide in de rook het zuurstof uit het bloed. Roken is slecht voor de wondgenezing en vergroot de kans op complicaties.

Tenslotte kan hoesten na de operatie erg veel pijn doen.

Houdt u er ook rekening mee dat u in en om het ziekenhuis niet mag roken. Het hele gebouw, het ziekenhuisterrein en de parkeervoorzieningen zijn rookvrij.

Voor hulp bij stoppen met roken kunt u kijken op www.rookvrijookjij.nl of belt u naar (076) 889 51 95.

Mensen die een knieprothese operatie hebben gehad, kunnen daarna mogelijk gebruik maken van thuismonitoring. U kunt dit bespreken met uw behandelaar.

Bij thuismonitoring kunnen we u na de operatie goed in de gaten houden. We ondernemen snel actie bij problemen of vragen, en kunnen zo complicaties voorkomen. U krijgt op deze manier de zorg die bij u past.

U wordt meestal op de dag van opname geopereerd. Een verpleegkundige brengt u in uw bed naar de operatieafdeling. Als u hebt gekozen voor verdoving met een ruggenprik, wordt in de voorbereidingsruimte de ruggenprik geplaatst.

Na de operatie wordt u naar de uitslaapkamer (recovery) gebracht. Daar houden speciaal opgeleide verpleegkundigen in de gaten of alles goed met u gaat.

Om het risico op een infectie zo klein mogelijk te maken, krijgt u tijdens en na de operatie antibiotica.

In de meeste gevallen verloopt een knieprothese operatie zonder problemen. Bij iedere operatie kunnen echter complicaties voorkomen. Bij deze operatie zijn dit:

• Een infectie van de wond. Om dit te voorkomen wordt u behandeld met antibiotica en desinfecterende wasgel.
• Er kan trombose, eventueel longembolie, optreden. Om dit te voorkomen krijgt u medicijnen tegen het stollen van het bloed.

U krijgt na de operatie tabletten tegen de pijn. Het is verstandig deze preventief in te nemen om te voorkomen dat de pijn sterk toeneemt als de ruggenprik (spinale anesthesie) is uitgewerkt.

Het is belangrijk dat u aan de verpleegkundige laat weten hoe het met de pijn is. De pijnmedicatie kan dan op tijd aangepast worden, als dat nodig is.

Lees ook de informatie over:

Oefeningen en leren lopen met krukken

Herstel thuis