Behandeling

Rugklachten oefentherapie

De fysiotherapeut biedt u een oefenprogramma die u kunt doen bij rugklachten.

U krijgt uitleg over hoe u zich kunt verplaatsen (transfers) bij rugklachten en u krijgt oefeningen. U mag alleen die oefeningen doen die u met uw fysiotherapeut doorgenomen heeft en die zijn aangekruist. Als u de oefeningen niet goed uitvoert dan kan dit nadelig werken. Met deze folder willen we u helpen zodat u de oefeningen thuis goed kunt uitvoeren.

Oefeningen bij rugklachten

Hier vindt u alle belangrijke informatie

Praktische tips

MijnJBZ

Via MijnJBZ kunt u zelf een deel van uw persoonlijke en medische gegevens inzien die in het JBZ over u bekend zijn. Zie ook: Wat kan ik in MijnJBZ zien? 

Opleidingsziekenhuis

In het JBZ leiden we verpleegkundigen, coassis­tenten, artsen en andere zorgverleners op. Dit betekent dat bij uw afspraak soms meerdere zorgverleners aanwezig zijn. En het kan zijn dat u onderzocht of behan­deld wordt door een zorgverlener in opleiding. Deze zorgverlener werkt altijd onder supervisie van een gekwali­ficeerde zorgverlener.

Bekijk uw zorgverzekering

Controleer zelf vóór een afspraak in het JBZ of uw zorg wordt vergoed:

  • Bekijk hier met welke zorgverzekeraars het JBZ een contract heeft.
  • Het hangt ook af van uw polis of uw zorgverzekeraar alle zorg volledig vergoedt.
  • Onze zorg valt voor volwassenen onder het wettelijk eigen risico. Dit betekent dat u ieder jaar eerst een bedrag zelf moet betalen, voordat uw zorgverzekeraar kosten gaat vergoeden. 

Gegevens delen

Wilt u dat zorgverleners buiten het Jeroen Bosch Ziekenhuis uw medische gegevens kunnen inzien? Dan moet u het JBZ toestemming geven om uw gegevens beschikbaar te stellen.

Betrokken afdelingen

Code PMD-020
Laatste revisie: 23 augustus 2024 - 16:29
Oefeningen bij rugklachten

Rugklachten oefentherapie

Plaatje draaien van ruglig naar zijlig

Draaien van rugligging naar zijligging

  • Zorg dat u recht ligt.
  • Trek uw knieën 1 voor 1 op en druk ze tegen elkaar.
  • De arm aan de kant waar u niet heen draait, drukt u als een spalk tegen uw lichaam aan.
  • Met de arm aan de kant waar u heen draait, pakt u de bedrand of het hoofdeinde van het bed vast.
  • U draait zich om tot zijligging door het bekken en de schoudergordel op hetzelfde moment te bewegen en de wervelkolom als 1 blok te laten omgaan.
Oefening zijwaarts verplaatsen in bed

Zijwaarts verplaatsen in bed

Liggen op uw zij

  • Trek uw knieën op.
  • Verplaats uw bekken naar voor/achteren.
  • Verplaats uw schouders.

Liggend op uw rug

  • Trek uw knieën 1 voor 1 op.
  • Til uw bekken op en verplaats uw bekken een klein stukje. Uw handen kunnen hierbij helpen.
  • Daarna uw schouders mee schuiven.
Oefening tot zit komen vanuit ruglig

Tot zit komen vanuit rugligging

  • Draai op de aangegeven wijze naar zijligging.
  • Buig uw heupen en knieën 90° (benen optrekken).
  • Houdt uw voeten en onderbenen buiten het bed, laat uw voeten nog niet laten zakken
  • Plaats uw armen op het bed om mee af te zetten.
  • Kom tot zit zonder de wervelkolom te bewegen (als een ‘blokje’).
  • Op het moment dat de schouders omhoog komen, zakken uw voeten omlaag.
Oefening tot zit komen vanuit ruglig
Oefening komen tot stand vanuit zit

Vanuit zit gaan staan

  • Zit met uw voeten op de grond.
  • Plaats het sterkste been onder de stoel of het bed.
  • Gebruik uw handen om mee af te zetten.
  • Kom vooral vanuit de benen tot staan.
  • Uw rug blijft gestrekt en buigt wat naar voren.
Oefening gaan zitten

Gaan zitten

  • Kies een stoel met leuningen.
  • Ga met uw benen tegen de zitting aan staan.
  • Zak door uw heupen en knieën en pak de leuningen vast.
  • Uw rug blijft gestrekt en buigt wat naar voren.
  • Als u zit plaatst u het bekken goed achter in de stoel.
  • Als de rugleuning het strekken van uw rug niet voldoende steunt, plaats dan een steuntje in uw rug.

Toelichting bij het oefenschema

Dit oefenprogramma heeft 3 soorten oefeningen:

  • O = ONTSPANNING Oefeningen die de rug ontspannen door rustig bewegen.
  • R = REKKEN Oefeningen waarbij de spieren gerekt worden.
  • K = KRACHT Oefeningen waarbij de kracht van de spieren getraind wordt.

Type O- en R-oefeningen gebruiken we als ‘warming-up’, als ‘cooling-down’ en om tussen zware oefeningen in even wat te rusten.

De O-oefeningen

Voor de O-oefeningen geldt:

  • Voer de oefening rustig uit.
  • Geen kracht zetten.
  • Zorg ervoor dat de oefening geen pijn gaat doen.

De R-oefeningen

Voor de R-oefeningen geldt:

  • Zorg ervoor dat u niet veert tijdens de oefeningen.
  • Breng de spier rustig op rek en houd deze rek ongeveer 10 seconden aan.
  • Doe elke oefening afwisselend links en rechts.
  • Herhaal de oefening 3 keer per spier.
  • Adem normaal door tijdens het oefenen.
  • Zorg ervoor dat de oefening geen pijn gaat doen in uw rug.

Rekken helpt de spieren beter te doorbloeden en te ontspannen, waardoor u minder snel spierpijn of blessures zult oplopen.

De K-oefeningen

Voor de K-oefeningen geldt:

  • Er moet een moe gevoel ontstaan in de te trainen spieren.
  • De oefeningen kunnen met of zonder bewegingen worden uitgevoerd.
  • Eindig uw oefensessie liever niet met een krachtoefening.

Zonder beweging

  • Til uw been, arm of hoofd op, zoals dit in de oefening wordt aangegeven.
  • Houd dit het aantal aangegeven seconden vol.
  • Leg uw been, arm of hoofd weer rustig neer.
  • Doe de aangegeven hoeveelheid herhalingen zonder pauze ertussen.

Met beweging

  • Til uw been, arm of hoofd op, zoals dit in de oefening wordt aangegeven.
  • Maak hiermee ritmisch kleine of grotere bewegingen, bijvoorbeeld op geleide van muziek.
  • Zorg hierbij steeds dat uw rug niet beweegt!
  • Na iedere 8 of 16 bewegingen legt u uw been, arm of hoofd even neer.

Belangrijk

Doe alleen die oefeningen die u met uw fysiotherapeut doorgenomen heeft en die zijn aangekruist. Het onjuist uitvoeren van oefeningen kan nadelig werken. Doe de oefeningen 3 keer per dag.

Oefening 1 na operatie
Oefening 1

O-oefening

  • Met de handen helpen tot de pijngrens.
  • Doe de oefening afwisselend links en rechts ..... keer.
Oefening 2 na operatie
Oefening 2

O-oefening

  • Rustig tempo.
  • Bekken kantelen, niet heffen.
  • Geen pijn uitlokken.
  • Doe de oefening ongeveer ..... seconden.
Oefening 3 na operatie
Oefening 3

K-R oefening

  • Druk uw rug eerst licht in de mat.
  • Strek voorzichtig uw been.
  • Til uw been omhoog (heffen) tot de pijngrens.
  • Lichte rek is toegestaan, schietende pijn niet.
  • Doe de oefening ongeveer ..... seconden.
Plaatje oefening bekken van links naar rechts bewegen
Oefening 4

O-oefening

  • Maak een kleine beweging in een redelijk tempo.
  • Knieën tegen elkaar.
  • Uw bekken gaat maar iets mee.
  • Doe de oefening ongeveer ..... seconden.
Plaatje Buiklig hoofd opzij gedraaid
Oefening 5

O-oefening

  • Ga op uw buik liggen met uw armen langs uw lichaam en uw hoofd opzij gedraaid.
  • Ontspan volledig.
  • Doe de oefening .... minuten.

NB: Pijn in uw rug is hierbij geen belemmering. Krijgt u meer pijn in uw been, leg dan een kussentje onder uw buik.

Vanuit buiklig
Oefening 6

O-oefening

  • Begin liggend op uw buik.
  • Steun op uw ellebogen.
  • Laat uw rug hangen als een 'hangmat'.
  • Herhaal de oefening ... keer voor ... seconden/minuten.

NB: Laat uw rug minder hoog hangen als u last krijgt van pijn in het been.

Vanuit buiklig
Oefening 7

O-oefening

  • Begin liggend op uw buik.
  • Druk uw hoofd/schouders/bovenrug op vanuit de armen.
  • Laat uw rug als een 'hangmat' hangen.
  • Doe dit iets lager als u last krijgt van extra pijn in uw been.
  • Herhaal de beweging ... keer voor ... seconden/minuten.
kruiphouding en holle en bolle rug maken
Oefening 8

O-oefening

  • Kantel uw bekken ... keer.
  • Doe dit in een rustig tempo.
  • Wissel dit af met 'kwispelen'.
  • Herhaal deze beweging ... seconden.
Oefening leunen op handen en voeten en been omhoog strekken
Oefening 9

K-oefening

  • Houd uw bekken horizontaal.
  • Strek uw been net boven de grond.
  • Doe dit ... seconden met uw linkerbeen en ... seconden met uw rechterbeen.
liggend hoofd optillen buikspier oefening
Oefening 10

K-oefening

  • Duw uw hielen in de grond en trek uw buik in.
  • Til uw hoofd en schouders op.
  • Kom niet verder omhoog dan tot en met de schouderbladen.
  • Blijf doorademen.
  • Deze oefening mag geen pijn doen, het mag geen pijn uitlokken in uw rug.
  • Maak ook kleine diagonale bewegingen naar links en rechts.
  • Herhaal deze oefening ... keer voor ... seconden.
Oefening liggend op de zij bovenste been gestrekt omhoog bewegen
Oefening 11

K-oefening

  • Ga in een goede zijligging liggen: houd uw rug recht en uw onderste been gebogen.
  • Leg uw bovenste been in het verlengde van uw romp.
  • Strek uw been en beweeg uw been omhoog.
  • Rol niet naar achteren.
  • Herhaal deze oefening ... keer voor ... seconden.
Liggend bruggetje maken
Oefening 12

K-oefening

  • Til uw bekken omhoog.
  • Strek uw been rustig uit.
  • Houd uw bekken daarbij horizontaal.
  • Wissel uw linker- en rechterbeen met elkaar af.
  • Herhaal dit ... keer voor ... seconden.
Oefening liggend op buik hoofd, armen, schouders en eventueel benen optillen
Oefening 13

K-oefening

  • Ga op uw buik liggen, eventueel op een kussen.
  • Til uw rug, armen en benen van de grond
  • Beweeg de schouderbladen naar elkaar toe.
  • Blijf naar de grond kijken.
  • Herhaal de oefening ... keer voor ... seconden.
Oefening planken op onderarmen en voeten
Oefening 14

K-oefening

  • 'Halve plank'.
  • Steun op uw onderarmen en voeten.
  • Houd uw rug gestrekt en stabiel.
  • Houd deze houding ... seconden vast.
Oefening planken gestrekt liggend op zij, steunend op arm
Oefening 15

K-oefening

  • 'Zijwaartse halve plank'.
  • Steun op uw onderarm en enkel/voet.
  • Houd uw rug gestrekt en stabiel
  • Houd deze houding ... keer vast voor ... seconden.
Oefening stap naar voren zetten en zakken naar knie hielstand
Oefening 16

K-oefening

  • Sta en maak een grote stap naar voren.
  • Zak rustig naar knie-hielstand.
  • Houd de lage rug gestrekt.
  • Ga weer staan en steun hierbij vooral op uw voorste been.
  • Doe deze oefening ... keer.
Naar voren buigen
Oefening 17

K-oefening

  • Voer de oefening rustig uit.
  • Strek uw rug.
  • Steun op heel uw voeten met de hakken op de grond.
  • Houd uw lichaam niet kaarsrecht, maar duw uw billen iets naar achteren met uw heupen iets gebogen.
  • Maak uw rug niet bol.
  • Herhaal deze oefening ... keer.
Rek uw been
Oefening 18

R-oefening

  • Achter bovenbeenspier.
  • Houd uw rug hol.
Rekken
Oefening 19

R-oefening

  • Achter bovenbeenspier.
  • Gebruik eventueel een handdoek.
De kuit rekken
Oefening 20

R-oefening

  • Strek uw kuit.
  • Houd uw rug gestrekt en stabiel.
  • Houd deze houding vol.
Rekken
Oefening 21

R-oefening

  • Heup buigspier.
Strekken
Oefening 22

R-oefening

  • Knie strekspier.
Rekken
Oefening 23
  • Knie strekspier.