Optometrie bij een kind bij polikliniek oogheelkunde

Rechten en plichten van kinderen

Net als volwassenen hebben kinderen patiëntenrechten. Deze rechten en plichten zijn wettelijk geregeld.

Translate instructions

If you wish to view the page on your phone or tablet, then the steps below may not work. Please switch to a desktop computer to translate this website. For translating the text, please follow this instruction:

1. Select the text you want to translate.

2. Choose ‘Vertalen’.

Translate instructions step 1

3. Select the language you prefer.

Translate instructions step 2

4. You can read and/or listen to the translated text (by Google).

Translate instructions step 3

De gezagdragende ouders/voogd zijn de wettelijke vertegenwoordigers van hun kind tot de leeftijd van 18 jaar. Zij vertegenwoordigen de belangen van het kind. Dit betekent dat een kind tot de leeftijd van 18 jaar onder het gezag van de ouders/voogd staat en dat de ouders/ voogd voor het kind beslissen. Dat ligt echter anders wanneer het gaat om medische zorg. 

De Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO) onderscheidt 3 leeftijdscategorieën en regelt voor elke categorie de rechten van het kind en die van de gezagsdragende ouders/voogd (hierna aangeduid met ‘ouders’): 

  • kinderen tot en met 11 jaar; 
  • kinderen vanaf 12 tot en met 15 jaar; 
  • kinderen vanaf 16 jaar en ouder. 

Per leeftijdscategorie vloeit uit de wet voort: 

  • wie toestemming voor een onderzoek of behandeling moet geven: de ouders en/of het kind; 
  • wie van hen er recht op heeft de informatie te krijgen die nodig is om 
  • toestemming te kunnen geven; 
  • ie van hen het medisch dossier mag inzien. 

Bespreek als ouders de beschreven rechten en plichten met je kind als dit mogelijk en/of nodig is. De website “Ja dokter nee dokter” is voor kinderen een leuke site waar ze zelf deze informatie kunnen lezen.

Kinderen tot en met 11 jaar

Kinderen tot en met 11 jaar vallen volledig onder de zeggenschap van de ouders. Toch zijn de wat oudere kinderen in deze leeftijdscategorie vaak al heel goed in staat om mee te denken over hun gezondheid en de problemen die daarmee te maken hebben. Volgens de wet moeten ouders en hulpverleners bij het nemen van beslissingen over medische behandelingen of onderzoeken bij het kind dan ook rekening te houden met de opvattingen en de wensen van het kind zelf. Samengevat leidt dit tot de volgende regels: 

Het zijn de ouders die een behandelingsovereenkomst met de behandelaar aangaan en die toestemming moeten geven. Het kind moet zoveel mogelijk worden betrokken bij de beslissingen die worden genomen. De ouders moeten worden geïnformeerd. Het kind moet ook worden geïnformeerd, waarbij de informatie op het bevattingsvermogen van het kind moet zijn afgestemd. De ouders hebben het recht het medisch dossier in te zien, de kinderen niet. Als de ouders dat willen, kunnen zij het dossier, of een gedeelte daarvan, met het kind doornemen.

Kinderen van 12 tot en met 15 jaar

Patiënten van 12 tot en met 15 jaar hebben volgens de wet bij medische behandelingen of onderzoeken een belangrijke eigen stem. Voor deze leeftijdscategorie gelden de volgende regels:

Behalve de ouders moet ook het kind zelf toestemming geven voor een onderzoek of behandeling. Zowel het kind als de ouders hebben er recht op te worden geïnformeerd. Het verlenen van inzage aan de ouders is niet toegestaan zonder de toestemming van het kind. De hulpverlener moet rekening houden met de betrokkenheid van de ouders.

Kinderen van 16 jaar en ouder

Jongeren van 16 jaar en ouder worden door de WGBO op één lijn gesteld met volwassenen. Bij dingen die te maken hebben met hun gezondheid worden zij dus niet meer als minderjarig beschouwd, ook al zijn zij nog geen 18 jaar. Voor deze leeftijdscategorie gelden de volgende regels:

De jongeren kunnen zelfstandig beslissen of zij voor een medisch onderzoek of behandeling toestemming geven. Er is geen toestemming van de ouders nodig. De jongeren hebben er recht op volledig te worden geïnformeerd; de ouders worden alleen geïnformeerd als hun kind daarmee akkoord gaat. Een jongere heeft het recht om het medisch dossier in te zien; daar is geen toestemming van zijn ouders voor nodig. De ouders mogen het medisch dossier inzien als het kind daarmee akkoord gaat.

Bijzondere situaties

Voor elke leeftijdscategorie gelden bijzondere situaties en dus ook bijzondere regels. Wilt u hier meer over weten, kunt u terecht bij de behandelend arts van uw kind, het Voorlichtingscentrum of bij de Stichting Kind en Ziekenhuis.

Voor ouders

Het is belangrijk te weten dat u als ouder/verzorger een aantal rechten heeft. Deze zijn vastgelegd in de Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO), de Algemene Verordening Gegevensbescherming en de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg. U vindt hier een kort overzicht. Afhankelijk van de leeftijd van uw kind kan, daar waar 'u' staat, ook 'uw kind' gelezen worden.

Handvest Kind en Ziekenhuis

Het Handvest Kind en Ziekenhuis geeft in tien punten weer welke de rechten zijn van kinderen voor, tijdens of na een verblijf in het ziekenhuis. Het handvest is in overeenstemming met het VN-Verdrag inzake de rechten van het kind. Op de website van Kind en Ziekenhuis is een versie in grote mensentaal en een kindvriendelijke versie te vinden.

Code NHZ-021
Laatste revisie: 23 juli 2024 - 11:13